Ένα μεγαλόπνοο σχέδιο για την Πρωτοβάθμια Υγεία προανήγγειλε ο Υπουργός κ. Ξανθός στα πλαίσια της διημερίδας που συνδιοργάνωσαν 9 και 10 Μαϊου ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας μαζί με το Υπουργείο Υγείας.
Σύμφωνα με το αναλυτικό ρεπορτάζ του Παναγιώτη Αντωνογιαννάκη στην ιστοσελίδα stokokkino.gr, η μεταρρύθμιση και ο σχεδιασμός της πολιτικής ηγεσίας του Υπουργείου Υγείας στηρίζεται στις βασικές αρχές της διακήρυξης της Alma-Ata, η οποία υιοθετήθηκε από τον ΠΟΥ το 1978 με στόχο την προστασία και τη προαγωγή της ΔΥ σε όλο το πληθυσμό , ορίζοντας διεθνώς τη σημασία και την έννοια της ΠΦΥ.
Όπως δήλωσε μεταξύ άλλων ο υπουργός Υγείας Α.Ξανθός κατά την παρουσίαση του σχεδιασμού του υπουργείου, «με τη μεταρρύθμιση η οποία αρχικά θα ξεκινήσει πιλοτικά σε τέσσερα αστικά κέντρα, δίνεται η στρατηγική απάντηση στην υγειονομική κρίση, διασφαλίζοντας την καθολική κάλυψη και την αξιόπιστη φροντίδα του πληθυσμού όπως επίσης και την επιστημονικά τεκμηριωμένη άσκηση της ιατρικής».
Στόχος του νέου μοντέλου ΠΦΥ και κεντρικό σύνθημα της παρέμβασης είναι να φέρει τη πρωτοβάθμια φροντίδα στη κοινότητα παρέχοντας όχι μόνο υπηρεσίες περίθαλψης όπως κυρίως γίνεται, αλλά ολιστική φροντίδα υγείας όπως περιέγραψε ο υπουργός, από την πρόληψη και τους εμβολιασμούς μέχρι τους προσυμπτωματικούς ελέγχους, την κλινική και εργαστηριακή παρακολούθηση των χρονίων νοσημάτων, την παραπομπή στα άλλα επίπεδα του Συστήματος ως την αποθεραπεία-αποκατάσταση.
Πυρήνας του νέου μοντέλου Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας, σύμφωνα με το περιεχόμενο και τους στόχους της Μεταρρύθμισης θα είναι η αποκεντρωμένη δημόσια δομή ΠΦΥ (τοπική μονάδα υγείας γειτονιάς ), και οι μονάδες αναφοράς , τα Κεντρα Υγείας ή οι μονάδες του ΠΕΔΥ, που ως ομάδα υγείας μέσα στην κοινότητα, θα παρέχουν ολιστικής αντίληψης υπηρεσίες πρόληψης νοσημάτων προαγωγής και προάσπισης της δημόσιας υγείας , πετυχαίνοντας παράλληλα την αποσυμφόρηση και την αποφόρτιση των νοσοκομείων που σήμερα βρίσκονται στα όρια τους .
Επίσης σύμφωνα με το νέο μοντέλο αναλαμβάνουν ρόλο ο οικογενειακός γιατρός και η διεπιστημονική ομάδα υγείας που έχουν στην ευθύνη τους συγκεκριμένο πληθυσμό αναφοράς, Οι τομεοποιημένες υπηρεσίες ο κοινοτικός προσανατολισμός τους και η ολιστική φροντίδα υγείας. Επίσης φέρνει αλλαγές και παρεμβάσεις στο πρόγραμμα σπουδών των ιατρικών σχολών έτσι ώστε οι γενικοί γιατροί να ανταποκρίνονται στο νέο σύστημα Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας που θα έχει την αντίληψη της ολιστικής προσέγγισης .
Οι προαναφερόμενες αλλαγές διαταράσσουν παγιωμένες αντιλήψεις και πολιτικές καλλιεργημένες επί χρόνια που αντιμετώπιζαν την υγεία ως εμπορεύσιμο αγαθό με κορυφαίο και χαρακτηριστικό παράδειγμα τον αποκλεισμό των ανασφάλιστων πολιτών από τις υπηρεσιες της δημοσιας Υγειας. Η μεταρρύθμιση της ΠΦΥ βρίσκεται στον αντίποδα της λογικής αυτής καθώς όπως εξήγηξσε ο Καθηγητής Κοινωνικής Ιατρικής & Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας στο ΑΠΘ και επικεφαλής της ομάδας εργασίας του υπουργείου κος Αλ. Μπένος το σχέδιο της μεταρρύθμισης αντιμετωπίζει την υγεία ως κοινωνικό δικαίωμα και όχι ως εμπορεύσιμο αγαθό.
Δίνοντας το ιστορικό πλαίσιο ο κος Μπένος σημειώνει ότι η πρώτη σημαντική τομή θεσμικής κατοχύρωσης της Πρωτοβάθμιας Φροντίδα Υγείας στη χώρα μας, υλοποιείται με το Νόμο 1397/83, για το ΕΣΥ, όπου για πρώτη φορά εισάγεται η έννοια της ΠΦΥ καλύπτοντας όμως μόνο τις άμεσες ανάγκες περίθαλψης, καθώς όπως τόνισε οι όποιες προσπάθειες έγιναν με παλιά υλικά με αποτέλεσμα μετά από 20 χρόνια νεοφιλελεύθερων πειραμάτων να υπάρχει Αδυναμία ανάπτυξης ολοκληρωμένης Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας και η ανάγκη επαναδιατύπωσης της σημασίας της Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας. Ο συντονιστής της ομάδας εργασίας, περιγράφοντας τα βασικά χαρακτηριστικά της ΠΦΥ που αρχικά θα λειτουργήσει πιλοτικά σε 4 αστικά κέντρα ανέφερε ότι είναι «Ενιαία και συντονισμένη έτσι ώστε να διασφαλίζει τη λειτουργική διασύνδεση όλων των δημόσιων δομών ΠΦΥ, που λειτουργούν σε μια γεωγραφικά προσδιορισμένη περιοχή διασφαλίζοντας παράλληλα τη συνέχεια και τη συνέπεια στη φροντίδα υγείας.
Είναι Κοινωνικά ελεγχόμενη, με θεσμική κατοχύρωση της συμμετοχής φορέων της κοινότητας στο σχεδιασμό, τη λειτουργία και την αξιολόγηση των υπηρεσιών υγείας ενώ παράλληλα διασφαλίζει την καθολική πρόσβαση των πολιτών σε ποιοτικές υπηρεσίες υγείας , με κριτήριο τις ανάγκες φροντίδας, και όχι την ασφαλιστική & κοινωνικοοικονομική κατάσταση των πολιτών. Επίσης η χρηματοδότηση των δημόσιων δομών θα προέρχεται από τη γενική φορολογία με εργασιακές σχέσεις δημόσιας και αποκλειστικής απασχόλησης όπως διευκρινίστηκε ενώ από την αρχή της λειτουργίας των μονάδων πρωτοβάθμιας φροντίδας θα λειτουργεί εσωτερική δομή αξιολόγησης της ποιότητας της παρεχόμενης φροντίδας με τη συμμετοχή των ασθενών .
Η ΠΦΥ σύμφωνα με το σχεδιασμό του Υπ. Υ, αποτελεί το θεμέλιο και το επίκεντρο του συστήματος υγείας της χώρας θέτοντας τη Μονάδα Φροντίδας Υγείας Γειτονιάς που θα στελεχωθεί κυρίως από γενικός γιατρούς παθολόγους και παιδιάτρους , οι οποιοι σε συνδυασμό με τη μονάδα αναφοράς ,θα αποτελέσουν ως ομάδα υγείας το κύτταρο της ολοκληρωμένης παροχής υπηρεσιών ΠΦΥ καλύπτοντας την καθολική πρόσβαση στον συγκεκριμένο πληθυσμό του τομέα αναφοράς . Άλλο ένα νέο στοιχείο της αντίληψης που διέπει τη μεταρρύθμιση είναι η έννοια της ομάδας υγείας και της διεπιστημονικής προσέγγισης στη παροχή υπηρεσιών υγείας με κέντρο τις ανάγκες του ανθρώπου και της κοινότητας και με έμφαση στην πρόληψη και την προαγωγή της υγείας.
Για τους πολίτες, σύμφωνα με το σχεδιασμό που τέθηκε σε διαβούλευση, η μόνη προϋπόθεση για τη χρήση των υπηρεσιών του ΕΣΥ είναι η εγγραφή τους στο ηλεκτρονικό σύστημα στις Μονάδες Φροντίδας Υγείας Γειτονιάς της περιοχής τους.
Εξηγώντας τον σχεδιασμό υλοποίησης και ανάπτυξης της μεταρρύθμισης ο αναπληρωτής Γενικός Γραμματέας του Υπουργείου Υγείας κος Σταμάτης Βαρδαρός αναφέρει ότι η Τοπική Μονάδα Υγείας κατά την πιλοτική της εφαρμογή θα καλύπτει πληθυσμό 10000 ατόμων παρέχοντας ολιστική φροντίδα με 4 γενικούς γιατρούς, 1 παιδίατρο, 2 νοσηλευτές , 2 επισκέπτες υγείας, 1 μαία, 1 κοινωνικό λειτουργού και 2 ατόμων διοικητικού προσωπικού.
Το σχέδιο νόμου αναμένεται να κατατεθεί εντός του επόμενου διμήνου και σύμφωνα με το σχεδιασμό του Υπουργείου Υγείας, μέχρι το τέλος του 2016 θα λειτουργήσουν 24 νέες μονάδες ΠΦΥ – ΤοΜΥ όπως και η ενίσχυση 4 Μονάδων Αναφοράς – Κέντρων Υγείας έτσι ώστε να καλύπτεται το 5% του συνολικού πληθυσμού ενώ σταδιακά το σύστημα θα επεκτείνεται με στόχο το 2020 να καλύπτει το 51,3% του αστικού πληθυσμού δηλαδή 4.5 εκ πολίτες που θα έχουν πρόσβαση στις Μονάδες Υγείας της Γειτονιάς οι οποίες θα κληθούν να εφαρμόσουν ένα εκτεταμένο πρόγραμμα παρεμβάσεων πρόληψης και αγωγής υγείας στην κοινότητα .
Η πλήρης ανάπτυξη του σχεδιασμού, θα γίνει το 2027, όταν και θα καλύπτεται το σύνολο του πληθυσμού με την λειτουργία της νέας πρωτοβάθμιας.
Μακροχρόνιος σχεδιασμός, απαραίτητος για μια τέτοιου είδους μεταρρύθμιση, που θέλει να δημιουργήσει ένα οργανωμένο δημόσιο και ολοκληρωμένο ποιοτικό σύστημα υγείας, αλλά και να νοηματοδοτήσει τη διαφορετική πολιτική πρόταση και αντίληψη.
Η διαβούλευση θα συνεχιστεί καθώς επιλογή του υπουργείου υγείας είναι η πιλοτική εφαρμογή της μεταρρύθμισης και ο εξαντλητικός διάλογος με τους επαγγελματίες υγείας αλλά με τους πολίτες.
Όπως δήλωσε μεταξύ άλλων ο υπουργός Υγείας Α.Ξανθός κατά την παρουσίαση του σχεδιασμού του υπουργείου, «με τη μεταρρύθμιση η οποία αρχικά θα ξεκινήσει πιλοτικά σε τέσσερα αστικά κέντρα, δίνεται η στρατηγική απάντηση στην υγειονομική κρίση, διασφαλίζοντας την καθολική κάλυψη και την αξιόπιστη φροντίδα του πληθυσμού όπως επίσης και την επιστημονικά τεκμηριωμένη άσκηση της ιατρικής».
Στόχος του νέου μοντέλου ΠΦΥ και κεντρικό σύνθημα της παρέμβασης είναι να φέρει τη πρωτοβάθμια φροντίδα στη κοινότητα παρέχοντας όχι μόνο υπηρεσίες περίθαλψης όπως κυρίως γίνεται, αλλά ολιστική φροντίδα υγείας όπως περιέγραψε ο υπουργός, από την πρόληψη και τους εμβολιασμούς μέχρι τους προσυμπτωματικούς ελέγχους, την κλινική και εργαστηριακή παρακολούθηση των χρονίων νοσημάτων, την παραπομπή στα άλλα επίπεδα του Συστήματος ως την αποθεραπεία-αποκατάσταση.
Πυρήνας του νέου μοντέλου Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας, σύμφωνα με το περιεχόμενο και τους στόχους της Μεταρρύθμισης θα είναι η αποκεντρωμένη δημόσια δομή ΠΦΥ (τοπική μονάδα υγείας γειτονιάς ), και οι μονάδες αναφοράς , τα Κεντρα Υγείας ή οι μονάδες του ΠΕΔΥ, που ως ομάδα υγείας μέσα στην κοινότητα, θα παρέχουν ολιστικής αντίληψης υπηρεσίες πρόληψης νοσημάτων προαγωγής και προάσπισης της δημόσιας υγείας , πετυχαίνοντας παράλληλα την αποσυμφόρηση και την αποφόρτιση των νοσοκομείων που σήμερα βρίσκονται στα όρια τους .
Επίσης σύμφωνα με το νέο μοντέλο αναλαμβάνουν ρόλο ο οικογενειακός γιατρός και η διεπιστημονική ομάδα υγείας που έχουν στην ευθύνη τους συγκεκριμένο πληθυσμό αναφοράς, Οι τομεοποιημένες υπηρεσίες ο κοινοτικός προσανατολισμός τους και η ολιστική φροντίδα υγείας. Επίσης φέρνει αλλαγές και παρεμβάσεις στο πρόγραμμα σπουδών των ιατρικών σχολών έτσι ώστε οι γενικοί γιατροί να ανταποκρίνονται στο νέο σύστημα Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας που θα έχει την αντίληψη της ολιστικής προσέγγισης .
Οι προαναφερόμενες αλλαγές διαταράσσουν παγιωμένες αντιλήψεις και πολιτικές καλλιεργημένες επί χρόνια που αντιμετώπιζαν την υγεία ως εμπορεύσιμο αγαθό με κορυφαίο και χαρακτηριστικό παράδειγμα τον αποκλεισμό των ανασφάλιστων πολιτών από τις υπηρεσιες της δημοσιας Υγειας. Η μεταρρύθμιση της ΠΦΥ βρίσκεται στον αντίποδα της λογικής αυτής καθώς όπως εξήγηξσε ο Καθηγητής Κοινωνικής Ιατρικής & Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας στο ΑΠΘ και επικεφαλής της ομάδας εργασίας του υπουργείου κος Αλ. Μπένος το σχέδιο της μεταρρύθμισης αντιμετωπίζει την υγεία ως κοινωνικό δικαίωμα και όχι ως εμπορεύσιμο αγαθό.
Δίνοντας το ιστορικό πλαίσιο ο κος Μπένος σημειώνει ότι η πρώτη σημαντική τομή θεσμικής κατοχύρωσης της Πρωτοβάθμιας Φροντίδα Υγείας στη χώρα μας, υλοποιείται με το Νόμο 1397/83, για το ΕΣΥ, όπου για πρώτη φορά εισάγεται η έννοια της ΠΦΥ καλύπτοντας όμως μόνο τις άμεσες ανάγκες περίθαλψης, καθώς όπως τόνισε οι όποιες προσπάθειες έγιναν με παλιά υλικά με αποτέλεσμα μετά από 20 χρόνια νεοφιλελεύθερων πειραμάτων να υπάρχει Αδυναμία ανάπτυξης ολοκληρωμένης Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας και η ανάγκη επαναδιατύπωσης της σημασίας της Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας. Ο συντονιστής της ομάδας εργασίας, περιγράφοντας τα βασικά χαρακτηριστικά της ΠΦΥ που αρχικά θα λειτουργήσει πιλοτικά σε 4 αστικά κέντρα ανέφερε ότι είναι «Ενιαία και συντονισμένη έτσι ώστε να διασφαλίζει τη λειτουργική διασύνδεση όλων των δημόσιων δομών ΠΦΥ, που λειτουργούν σε μια γεωγραφικά προσδιορισμένη περιοχή διασφαλίζοντας παράλληλα τη συνέχεια και τη συνέπεια στη φροντίδα υγείας.
Είναι Κοινωνικά ελεγχόμενη, με θεσμική κατοχύρωση της συμμετοχής φορέων της κοινότητας στο σχεδιασμό, τη λειτουργία και την αξιολόγηση των υπηρεσιών υγείας ενώ παράλληλα διασφαλίζει την καθολική πρόσβαση των πολιτών σε ποιοτικές υπηρεσίες υγείας , με κριτήριο τις ανάγκες φροντίδας, και όχι την ασφαλιστική & κοινωνικοοικονομική κατάσταση των πολιτών. Επίσης η χρηματοδότηση των δημόσιων δομών θα προέρχεται από τη γενική φορολογία με εργασιακές σχέσεις δημόσιας και αποκλειστικής απασχόλησης όπως διευκρινίστηκε ενώ από την αρχή της λειτουργίας των μονάδων πρωτοβάθμιας φροντίδας θα λειτουργεί εσωτερική δομή αξιολόγησης της ποιότητας της παρεχόμενης φροντίδας με τη συμμετοχή των ασθενών .
Η ΠΦΥ σύμφωνα με το σχεδιασμό του Υπ. Υ, αποτελεί το θεμέλιο και το επίκεντρο του συστήματος υγείας της χώρας θέτοντας τη Μονάδα Φροντίδας Υγείας Γειτονιάς που θα στελεχωθεί κυρίως από γενικός γιατρούς παθολόγους και παιδιάτρους , οι οποιοι σε συνδυασμό με τη μονάδα αναφοράς ,θα αποτελέσουν ως ομάδα υγείας το κύτταρο της ολοκληρωμένης παροχής υπηρεσιών ΠΦΥ καλύπτοντας την καθολική πρόσβαση στον συγκεκριμένο πληθυσμό του τομέα αναφοράς . Άλλο ένα νέο στοιχείο της αντίληψης που διέπει τη μεταρρύθμιση είναι η έννοια της ομάδας υγείας και της διεπιστημονικής προσέγγισης στη παροχή υπηρεσιών υγείας με κέντρο τις ανάγκες του ανθρώπου και της κοινότητας και με έμφαση στην πρόληψη και την προαγωγή της υγείας.
Για τους πολίτες, σύμφωνα με το σχεδιασμό που τέθηκε σε διαβούλευση, η μόνη προϋπόθεση για τη χρήση των υπηρεσιών του ΕΣΥ είναι η εγγραφή τους στο ηλεκτρονικό σύστημα στις Μονάδες Φροντίδας Υγείας Γειτονιάς της περιοχής τους.
Εξηγώντας τον σχεδιασμό υλοποίησης και ανάπτυξης της μεταρρύθμισης ο αναπληρωτής Γενικός Γραμματέας του Υπουργείου Υγείας κος Σταμάτης Βαρδαρός αναφέρει ότι η Τοπική Μονάδα Υγείας κατά την πιλοτική της εφαρμογή θα καλύπτει πληθυσμό 10000 ατόμων παρέχοντας ολιστική φροντίδα με 4 γενικούς γιατρούς, 1 παιδίατρο, 2 νοσηλευτές , 2 επισκέπτες υγείας, 1 μαία, 1 κοινωνικό λειτουργού και 2 ατόμων διοικητικού προσωπικού.
Το σχέδιο νόμου αναμένεται να κατατεθεί εντός του επόμενου διμήνου και σύμφωνα με το σχεδιασμό του Υπουργείου Υγείας, μέχρι το τέλος του 2016 θα λειτουργήσουν 24 νέες μονάδες ΠΦΥ – ΤοΜΥ όπως και η ενίσχυση 4 Μονάδων Αναφοράς – Κέντρων Υγείας έτσι ώστε να καλύπτεται το 5% του συνολικού πληθυσμού ενώ σταδιακά το σύστημα θα επεκτείνεται με στόχο το 2020 να καλύπτει το 51,3% του αστικού πληθυσμού δηλαδή 4.5 εκ πολίτες που θα έχουν πρόσβαση στις Μονάδες Υγείας της Γειτονιάς οι οποίες θα κληθούν να εφαρμόσουν ένα εκτεταμένο πρόγραμμα παρεμβάσεων πρόληψης και αγωγής υγείας στην κοινότητα .
Η πλήρης ανάπτυξη του σχεδιασμού, θα γίνει το 2027, όταν και θα καλύπτεται το σύνολο του πληθυσμού με την λειτουργία της νέας πρωτοβάθμιας.
Μακροχρόνιος σχεδιασμός, απαραίτητος για μια τέτοιου είδους μεταρρύθμιση, που θέλει να δημιουργήσει ένα οργανωμένο δημόσιο και ολοκληρωμένο ποιοτικό σύστημα υγείας, αλλά και να νοηματοδοτήσει τη διαφορετική πολιτική πρόταση και αντίληψη.
Η διαβούλευση θα συνεχιστεί καθώς επιλογή του υπουργείου υγείας είναι η πιλοτική εφαρμογή της μεταρρύθμισης και ο εξαντλητικός διάλογος με τους επαγγελματίες υγείας αλλά με τους πολίτες.
ΠΗΓΗ: stokokkino.gr
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου